تغییرپذیری تراکم و زیست‌تودة کرم‌های خاکی با مشخصه‌های خاک بعد از تغییر کاربری اراضی جنگلی

Authors

  • منا مازوجی کارشناسی ارشد، گروه جنگلداری، دانشکدة منابع طبیعی، دانشگاه کردستان، سنندج
  • وحید حسینی استادیار، گروه جنگلداری، دانشکدة منابع طبیعی، دانشگاه کردستان، سنندج و مرکز پژوهش و توسعة جنگلداری زاگرس شمالی، بانه
  • کیومرث محمدی سمانی استادیار، گروه جنگلداری، دانشکدة منابع طبیعی، دانشگاه کردستان، سنندج و مرکز پژوهش و توسعة جنگلداری زاگرس شمالی، بانه
Abstract:

کرم‌های خاکی، از مهم‌ترین شاخص‌های اکولوژیک در ارزیابی کیفیت خاک اکوسیستم‌های خاکی قلمداد می‌شوند. در این پژوهش، با هدف ارزیابی تغییر کاربری اراضی جنگلی بر تراکم و زیست‌تودة کرم‌های خاکی و برخی مشخصه‌های خاک، در چهار کاربری مختلف جنگل کمتر دست‌خورده، جنگل بهره‌برداری‌شده، زراعت آبی (یونجه) و باغ (سیب و گلابی) در منطقه‌ای در اطراف روستای یعقوب‌آباد در جنگل‌های بانه، 40 پروفیل خاک به‌صورت کاملاً تصادفی انتخاب و نمونه‌های خاک و کرم خاکی از عمق 25-0 سانتی‌متری برداشت شد. نتایج نشان داد که تغییر کاربری اراضی سبب کاهش کربن آلی خاک در کاربری‌های مختلف نسبت به کاربری جنگل کمتر دست‌خورده (95/2 درصد) شده است. کاربری جنگل بهره‌برداری‌شده نسبت به دیگر کاربری‌ها کمترین مقادیر فسفر و هدایت الکتریکی را به خود اختصاص داد. در سایر فاکتورهای خاک نیز از جمله نیتروژن، C/N، پتاسیم، pH، درصد رطوبت و درصد سنگریزه اختلاف معنی‌داری وجود داشت. همچنین، بیشترین تراکم کرم‌های خاکی به کاربری جنگل کمتر دست‌خورده (8/204 در مترمکعب) و کمترین مقدار آن به کاربری جنگل بهره‌برداری‌شده (8/44 در متر مکعب) تعلق داشت. در مجموع تراکم کرم‌های خاکی با زیست‌تودة آنها و همچنین با درصد تاج‌پوشش درختان همبستگی مثبت معنی‌دار و با درصد سنگریزه و درصد بیرون‌زدگی خاک همبستگی منفی معنی‌داری نشان داد. همچنین افزایش زیست‌تودة کرم‌های خاکی همبستگی مثبت معنی‌داری با کربن آلی، نیتروژن کل و رطوبت خاک و همبستگی منفی معنی‌داری با درصد بیرون‌زدگی خاک نشان داد. در نهایت می‌توان گفت تغییر کاربری اراضی جنگلی و بهره‌برداری در جنگل، می تواند سبب کاهش تراکم کرم‌های خاکی شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تغییر ویژگی‌های بیولوژیکی یک خاک جنگلی پس از تبدیل به شالیزار و تعیین حساس‌ترین ویژگی به تغییر کاربری اراضی

چکیده سابقه و هدف: بررسی پارامترهای بیولوژیکی کیفیت خاک به‌منظور ارزیابی مدیریت زمین و پایداری سیستم‌های کشاورزی مورد استفاده، بسیار مفید است. برای این منظور ویژگی‌های بیولوژیکی کیفی خاک که به کشت و کار حساس هستند مورد اندازه‌گیری و ارزیابی قرار می-گیرند. هدف از مطالعه حاضر بررسی تغییرات بیولوژیک کیفیت خاک جنگلی پس از تبدیل به شالیزار، تعیین حساس‌ترین این پارامترها به آشفتگی یک اکوسیستم ...

full text

تغییرپذیری مکانی برخی ویژگیهای حاصلخیزی خاک متاثر از تغییرات کاربری اراضی درمنطقه یاسوج

سابقه و هدف: در دهه‌های اخیر، مدیریت خاص مکانی به‌منظور دستیابی به افزایش بهره‌وری نهاده‌ها، افزایش حاشیه اقتصادی عملکرد محصولات و کاهش خطرات زیست‌محیطی مورد توجه ویژه‌ای قرار گرفته است. تغییرپذیری مکانی کوتاه‌دامنه ویژگی‌های خاک لزوم کاربرد تکنیک‌های مدیریت خاص مکانی را تشدید می‌کند. تغییر‌پذیری طبیعی خاک‌ها در نتیجه تعامل پیچیده بین زمین‌شناسی، پستی و بلندی، اقلیم و تغییرات کاربری اراضی و راه...

full text

ارزیابی کارکرد تغییرپذیری اقلیم و تغییر کاربری اراضی در تغییرات کیفیت آب رودخانۀ هراز (استان مازندران)

شناخت روند پارامترهای کیفی آب و عوامل مؤثر بر تغییرات آن، همانند آنالیز کمی منابع آب، از ملزومات مدیریت پایدار و تأمین سلامت حوضه‏های آبخیز است. با توجه به اهمیت منابع آب سطحی برای مصارف مختلف در حوضۀ آبخیز هراز، ضروری است تا درک صحیحی از کیفیت این منابع و شناخت عوامل تأثیرگذار بر آن صورت گیرد. به این منظور برای ارزیابی کیفیت آب سطحی رودخانۀ هراز، داده‏های 12 متغیر کیفیت آب به همراه پارامترهای ...

full text

ارزیابی اثر تغییر اقلیم و تغییر کاربری اراضی بر فرسایش خاک (مطالعۀ موردی: حوضۀ آبخیز کندران)

تغییرات جهانی اقلیم و کاربری اراضی می‏تواند به‌شدت بر میزان فرسایش و توانایی خاک برای حفظ کشاورزی و به تبع آن، بر امنیت غذایی منطقه‏ای یا جهانی تأثیر بگذارد. هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی اثر تغییر اقلیم و تغییرات کاربری اراضی بر فرسایش با استفاده از مدل RUSLE است. از این‌رو، تغییرات آب و هوایی براساس دو سناریوی تغییر اقلیم RCP2.6 و RCP8.5 با استفاده از مدل آماری برای دوره‏های 2016-2030 و 2031-205...

full text

بررسی نقش تغییر کاربری اراضی بر برخی از خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و فرسایش‌پذیری خاک

تغییر کاربری جنگل به اراضی کشاورزی، عموماً تأثیر جدّی بر میزان ماده آلی و دیگر ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک می‌گذارد. این پژوهش با هدف بررسی نقش تغییر کاربری جنگل بر برخی از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک و در ادامه شناخت شماری از متغیرهای مؤثر خاک بر شاخص فرسایش‌پذیری در بخشی از حوضه آبخیز برنجستانک صورت گرفته است. بدین منظور سه کاربری جنگل، زراعت دیم (گندم) و باغ مورد بررسی قرار گرفت. نمونه‌های...

full text

اثرات تبدیل یک خاک جنگلی به شالیزار بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک و تعیین شاخص‌های حساس به تغییر کاربری اراضی

فعالیت کشاورزی، به ویژه کشت برنج مسئول عمده تخریب جنگل­های طبیعی در شمال ایران است. این پژوهش به ­منظور بررسی اثر تبدیل جنگل طبیعی به شالیزار بر برخی ویژگی­های فیزیکی و شیمیایی خاک و تعیین حساس­ترین این پارامترها به آشفتگی یک اکوسیستم انجام گرفت. همچنین در این مطالعه برای ایجاد حداقل مجموعه داده از پارامترهای فیزیکی و شیمیایی اندازه­گیری شده، از روش تجزیه به مؤلفه اصلی، استفاده گردید.  لذا دو ک...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 12  issue 2

pages  203- 218

publication date 2020-08-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023